Auteursarchief: Sofie

Peter De Graef, ik verklaar u de liefde

1 reactie

Er zijn maar weinig liefdes die standhouden van je 17de tot je 32ste. Ik heb er vier: Leonardo DiCaprio, Harry Potter, Tom Lanoye en Peter De Graef. Vorige week heb ik de laatste twee live aan het werk gezien. Het was een goede week. Op dinsdag zag ik mijn favoriete taalvirtuoos Lanoye bezig op de voorstelling van zijn nieuwe boek. Die man horen spreken, is een genot. Wat hij vermag met taal … het is weinigen gegeven. En vrijdag ging ik naar de première van ‘Twee zielen, drie levens, zes mensen’ in CC Berchem, van die andere taalvirtuoos en misschien wel de grootste mijner oude liefdes: Peter De Graef. Ik wil al jaren iets over die liefde schrijven, maar elke keer ik eraan begin, komen er alleen krakkemikkige zinnen uit mijn vingers. Maar ik moet toch eens gezegd hebben wat ik wil zeggen, al is het dan maar in krakkemikkige zinnen.

‘Want weet ge… Principes, overtuigingen, visies, theorieën, bewijzen …. Ach, ach, ach …. Dat is allemaal maar speelgoed. Dat is voor kinderen. En speelgoed sterft als ge ouder wordt. Ge kunt op uw twintigste uwen beer nog wel’s vastpakken en hem wat recht zetten, Maar hij leeft niet meer. Hij heeft nooit geleefd. Dat hebt ge zelf gedaan. We hebben vroeger een eerste minister gehad en die zei: Principes die moet ge uiteindelijk lossen … En dan moet ge dat doen zoals ge op een receptie een wind lost. Behoedzaam. En zonder al te veel… Herrie. Dat was een wijze mens.’ (Uit Niks, Peter De Graef)

‘Niks’ moet één van de eerste stukken zijn die ik ooit zag. We moesten voor Nederlands naar het theater gaan en recensies schrijven. Als 17-jarige was het theater totaal nieuw voor mij. Net als de meeste klasgenoten koos ik ‘Niks’ uit de lijst van de leerkracht. Ik zie ons daar nog zitten in dat kleine zaaltje in De Werf in Brugge. Ik herinner me nog flarden van het stuk, maar wat me vooral nog glashelder voor de geest staat, is het gevoel dat ik erbij had. Ik was totaal overdonderd. Dat zoiets bestond. Dat iemand zoiets kon schrijven. Dat iemand zoiets op een podium kon brengen. En dat ik ernaar mocht kijken. Jaren nadien citeerden mijn beste vriendin A. en ik nog zinnen uit dat stuk. ‘Wij zijn twee zebra’s in een veld vol ezels’, werd onze persoonlijke lijfspreuk. We dweepten zoals alleen 17-jarigen dat kunnen. Nu, vooral ik dweepte. A. was altijd minder dweperig van aard.  Maar ik was een 17-jarige germaniste-in-spe. Dwepen was mijn plicht.

Voor mijn recensie kreeg ik 9,5 op 10. De lerares had een half punt afgetrokken voor een dt-fout die ik mezelf nooit vergeven heb. Ik sloot mijn recensie af met de woorden die Peter De Graef uitspraak terwijl hij zich kletsnat liet regenen: ‘Maar vanbinnen word ik toch niet nat’. En ik ben er dus in geslaagd om ‘wordt’ te schrijven, zo onder de indruk van Peter De Graef was ik. Intussen heb ik al twee keer mijn zolder ondersteboven gekeerd op zoek naar die recensie, waarvan ik zeker weet dat ik hem nog lange tijd bewaard heb, maar ik vind hem niet meer terug. Zo spijtig.

‘Waarom moeten wij allemaal ons hele leven wankelend op een overmaatse surfplank staan gillen dat we ons amuseren? Waarom mogen wij niet gewoon ademen en That’s it. Ik adem! Ik zit hier en ik adem.’ (Uit Niks, Peter De Graef)

Daarna heb ik jarenlang niets van hem gezien. ‘Niks’ was voor mij zo’n unieke belevenis dat het niet in me opkwam dat Peter De Graef misschien nóg mooie dingen maakte. Tot ik hem jaren geleden heel toevallig en ik weet zelfs niet meer hoe herontdekte, met ‘Zielsverwanten’ of ‘Stanley’, denk ik, en ik dacht: hé, was hij dat niet, en ik de tekst van ‘Niks’ terugvond en ik tranen met tuiten huilde bij de herontdekking van dat moois. Sindsdien heb ik bijna alles gezien. Ik nodigde eerst drie, dan vijf, dan tien mensen mee uit, tot ik voor ‘Onze Koen’ vergat tickets te bestellen omdat ik inmiddels vijftien mensen uitnodigde. Nu neem ik er nog maar drie en mijn man mee, op voorwaarde dat ze binnen het uur reageren wanneer ik vraag: ‘Ga je meer naar Peter De Graef, ik bestel nu tickets’. En zo zaten we daar vrijdag, met zijn vijven, in het zachte, rode pluche van CC Berchem om opnieuw totaal overdonderd te worden door woord en beeld en ideeën en muziek. En ondanks het zachte pluche zat ik ademloos op het puntje van mijn stoel tot het voorbij was. Peter De Graef raakt me nog steeds even hard als hij dat een half leven geleden deed. Die man is een genie.

Nu ben ik 32 en ik dweep nog steeds als een 17-jarige. Maar het is niet dwepen als het goed is. Als je de kans krijgt om ‘Twee zielen, drie levens, zes mensen’ te gaan zien, doe het. Ge zult er geen spijt van krijgen.

 

© www.janmarchand.be

 

Wake me up when September ends

Een reactie plaatsen

De eerste opdracht van het nieuwe schrijfschooljaar was: vertaal een songtekst met aandacht voor metrum en ritme. Het regent en het is koud en het is die tijd van ’t jaar dat iedereen weer een jaar langer dood is en mijn moeder weer een verjaardag niet viert, dus ik vertaalde ‘Wake me up when September ends’ van Green Day. Als iemand zich geroepen voelt om het te zingen, be my guest.

Wek me weer wanneer het winter wordt

De zomer, die kwam en ging
Onschuldige herinnering
Wek me weer wanneer het winter wordt
Zeven jaar ging nu voorbij
Maar vader, jij blijft mij nabij
Wek me weer wanneer het winter wordt

Daar komt de regen al
De lucht is grijs als as
Ik wentel me weer in pijn
En word wie ik al was
Rust nu, herinnering
Maar ik onthou wat ik verloor
Wek me weer wanneer het winter wordt

De zomer, die kwam en ging
Onschuldige herinnering
Wek me weer wanneer het winter wordt
Luid nu de klokken weer
Alsof het nog steeds lente is
Wek me weer wanneer het winter wordt

Daar komt de regen al
De lucht is grijs als as
Ik wentel me weer in pijn
En word wie ik al was
Rust nu, herinnering
Maar ik onthou wat ik verloor
Wek me weer wanneer het winter wordt

De zomer, die kwam en ging
Onschuldige herinnering
Wek me weer wanneer het winter wordt
Vader, jij blijft mij nabij
Maar twintig jaar ging zo voorbij
Wek me weer wanneer het winter wordt
Wek me weer wanneer het winter wordt
Wek me weer wanneer het winter wordt

Brieven aan mama #12 – De stilte

4 reacties

Je hield van de stilte. Als wij naar bed gingen, deed je de radio uit. Ik begreep dat niet. Zoveel mooie liedjes op de wereld en jij wilde alleen maar de stilte horen. Ooit zei ik tegen je dat ik liever blind zou zijn dan doof, omdat ik al die mooie muziek niet wilde missen. En boeken hadden ze ook in braille. Dat begreep jij niet. Je sprak het niet uit, maar ik vermoed dat je het een aantrekkelijk idee vond: al het lawaai van de wereld buitensluiten. Het was maar een fase, een korte zelfs, dat ik dacht dat ik klanken meer zou missen dan kleuren. Nu ik zelf kinderen heb, begrijp ik hoe waardevol de stilte is. Waarom jij niets meer wilde horen nadat je een dag naar ons geluisterd had. Soms als ik ’s avonds buiten zit, na een dag in het lawaai van de kinderen, de stad en het leven, wordt zelfs het fluiten van de vogels en het ruisen van de wind in de boom van de buren me te luid. Dan ga ik naar binnen. Ik zet de radio en de televisie af. En ik luister naar de stilte. Mama, ik lijk steeds meer op jou.

’t Zit ollemolle goed in mekaar: 10 jaar West-Vlaming in Antwerpen

1 reactie

Tien jaar woon ik hier. West-Vlaming in Antwerpen. Inmiddels Antwerpenaar met West-Vlaamse roots. Het is een haat-liefde verhouding. Soms vloek ik op mijn stad (die ring, dat fijn stof, die luchthaven, die burgemeester …), maar vaker ben ik blij en trots dat ik deel mag uitmaken van een stad waar zoveel leeft, gebeurt en bruist. Vandaag vierden we bijvoorbeeld het begin van de zomervakantie op Circus Boelaere. We spraken met wat mensen af, maar kwamen er nog zoveel meer tegen. Overal waar ik keek, zag ik bekende gezichten. Deze stad is een dorp met kapsones. Ik hou van A. Maar zoals de meeste West-Vlamingen blijf ik een enorme zwak hebben voor waar ik vandaan kom, onze zee, ons dialect. De afgelopen dagen kwam het allemaal mooi samen.

Als je moet kakken, moet je kakken

Op mijn laatste voorleeswoensdag van dit schooljaar in het klasje van Martha had ik een probleem. De juf had een boekje klaargelegd over … een pimpampoentje. Behalve Martha is er in heel die klas natuurlijk geen enkel kind dat al ooit van een pimpampoentje gehoord heeft. Maar ik kon toch mezelf niet verloochenen en voorlezen over een lieveheersbeestje? Ik ben voor het compromis gegaan, want dat is wat West-Vlamingen doen, en zei: dit is een boekje over een lieveheersbeestje, maar ik noem dat een pimpampoentje.

Dinsdag had ik tijdens het oudercontact een grappige discussie met de juf van Martha over wie haar nu de uitdrukking: ‘als je moet kakken, moet je kakken’ geleerd had. Ik weet zeker dat het de juf was. Martha kwam op een dag namelijk thuis met ‘als ge moe kakken, moe ge kakken’. Ik heb haar gezegd: ‘Martha, je moet dat wel juist uitspreken. Zeg me na: ‘aj moe ka’n, moej ka’n’.’ Schoolvoorbeeld van een gezamenlijk pedagogisch project tussen de school en de ouders.

Diezelfde dinsdag liet een lieve vriendin van vroeger me weten dat ze in september naar Antwerpen verhuist. Al tien jaar wacht ik tevergeefs op het moment dat al mijn vriendinnen begrijpen dat ze nergens gelukkiger kunnen worden dan in Antwerpen en me volgen. Helaas denken ze zelf dat ze gelukkiger zijn in Zuienkerke, Varsenare, Brugge, Leuven, Gent, Brussel en heel de rest van de parking. Jammer voor mij. En nu, exact tien jaar na mij, komt uitgerekend díe vriendin in Antwerpen wonen. En schrijven bovendien. Eindelijk! ‘Achter zoveel jaar’!

Spinvis en Het zesde metaal

Oók dinsdag gingen we naar het Openluchttheater in het Rivierenhof, een plek die minstens zo poëtisch is als de naam doet vermoeden, voor een optreden van Spinvis én Het zesde metaal. Op één avond. Allebei. Wat een cadeau. En het was magisch. Op één van de mooiste plekken van de stad die ik al tien jaar mijn thuis noem, mocht ik eerst naar die wonderlijke poëzie van Spinvis en daarna naar die prachtige liedjes in mijn geliefde West-Vlaams luisteren. Ik kan er bijlange niet zo schoon over schrijven als het was, maar ik wil er toch íets over schrijven. Want het was machtig.

Ik luisterde naar Wannes Cappelle die zong ‘grote liefde lieft oes in’ en ‘aje stillestoat, goa j’achteruut’ en dat het ‘nog oal nie nor de wuppe’ is. Hij vertelde dat hij na 16 jaar weggaat uit ’t Stad en ik dacht: oké, nog zes jaar en ’t is aan mij, maar dat sloeg nergens op, want ik werd daar op dat moment gewoon helemaal opnieuw verliefd op mijn stad, mijn Antwerpen. De eerste regendruppels in weken vielen op onze gezichten, en op de bomen van het Rivierenhof die kurkdroog waren tot in in hun wortels en ik dacht: ik ben hier wortel geschoten. Hij zong van ‘maar de woarheid is, ’t leven loat em niet stoppen, ier bie oes is ’t goed’ en ik dacht: ‘joat, ’t is woa, ier bie oes is ’t goed. ’t Zit ollemolle goed in mekaar!’

(En na dat fantastische optreden wil ook ik mijn geld naar de zanger gooien.)

Rhythm 0

Een reactie plaatsen

(Voor het examen van repertoirestudie (literaire creatie) mochten we kiezen uit alle onderwerpen die dit jaar aan bod kwam en er iets mee doen. Ik schreef een monoloog over Rhythm 0 van Marina Abramovic)

Hier sta ik. Ze kijken me aan. Verbaasd. Lachend. Onverschillig. Eentje komt dichterbij. Hij ademt in mijn gezicht. Verschraalde koffie en een sigaret. Zo rook de adem van mijn moeder ook. Het is een stank die me nostalgisch maakt. Mijn moeder. Hoe komt het dat ik nu aan mijn moeder moet denken? Ze zei dat ik gek was. Ze had misschien gelijk, maar niet gekker dan zij was. Hij raakt me niet aan. Staat daar alleen maar in mijn gezicht te ademen. De anderen kijken. Onwennig. Hij buigt voorover en kust me, pal op mijn lippen, met die vreselijke adem van hem. Ik voel dingen. Nostalgie is een gevoel. Afkeer van deze man is een gevoel. Mijn blijdschap over het voelen zelf is een gevoel. Ik voel meer dan ik het afgelopen jaar gevoeld heb. Sinds het ongeval heb ik niets gevoeld en niets gedacht. Daarom sta ik hier. En om een punt te maken. De mens is een wreed wezen. Je zal zien hoe wreed de mens is, het zal niet lang duren. Haat is een gevoel.

Hij loopt naar de tafel, monstert de voorwerpen die erop liggen en kiest de veer uit. Hij komt terug en steekt de veer in mijn haar. Onschuldig, nu nog. Een andere man komt dichterbij. Hij tilt mijn armen op en slaat ze met kracht tegen mijn lijf. Het begint al. Sneller dan ik dacht. Hij neemt de veer uit mijn haar en streelt mijn hals, mijn schouders, mijn borsten. De veer valt. Hij grijpt mijn borsten met beide handen vast en knijpt er zachtjes in. Dan loopt hij terug naar de anderen. Ik sta hier tien minuten en ze zijn al vergeten dat ik een mens ben. De mens is een wreed wezen. Nu komen ze met meer. Twee vrouwen en één man blijven bij de tafel staan. Ze bekijken de voorwerpen die erop liggen. De man neemt een roos en reikt me die aan. Ik blijf bewegingsloos staan. Hij neemt mijn hand vast en vouwt mijn vingers behoedzaam om de steel van de roos heen. Hij kijkt naar me, knippert met zijn ogen en klemt daarna mijn hand met de roos vast met zijn beide handen. De doornen prikken. Pijn is een gevoel.

Bruut trekt hij de roos tussen mijn vingers vandaan. Hij gooit ze op de grond, trapt erop en slaat vervolgens met vlakke hand in mijn gezicht. De mens is een wreed wezen. De mens is een wezen dat een kind doodrijdt en niet achterom kijkt. De twee vrouwen beginnen mijn kleren van mijn lijf te rukken. Ach, ze mogen het hebben, mijn lijf, mijn kleren, alles. Zouden ze moeders zijn? Hij was zo schoon, mijn kind. Een engeltje, met zijn dikke billen, blonde krullen en grote blauwe ogen. Te schoon voor deze wereld misschien. Nog een andere vrouw raapt de roos van de grond op en begint de doornen in mijn armen te prikken. Kleine, rode druppels wellen uit mijn armen op. De geur van het bloed doet hen nu ook vergeten dat zij mensen zijn. Plots gaat het snel. Terwijl een man met scheermesjes een tekening maakt op mijn rug, hoor ik het laden van het pistool. Eén van de vrouwen komt naast me staan, zet het pistool tegen mijn hoofd en legt mijn eigen vinger op de trekker. Ik ben niet bang. Doe het dan, denk ik. Dood willen is een gevoel.

Een man duwt de arm met het pistool weg en begint te schreeuwen. Hij trekt het pistool uit de hand van de vrouw en gooit het door het open raam naar buiten. Teleurstelling. Dat is ook een gevoel.

Zondag sportdag

2 reacties

Beste voetbalfan, ik stel me even voor. Ik ben Sofie en ik ben een meerwaardezoeker. Ik lees een kwaliteitskrant en luister naar een radiozender voor de meerwaardezoeker. Van mijn kwaliteitskrant heb ik een breaking-newsapp op mijn gsm. Mijn gsm doet ping als er een aanslag gebeurt of als iemand belangrijks sterft. Wanneer ik ping hoor, kan ik ervan uitgaan dat het me zal interesseren. Dat ik meer zal willen weten over het belangwekkende nieuwsfeit dat mijn aandacht trekt. Behalve op zondag. Dan doet mijn gsm ook ping wanneer iemand een goal maakt of als eerste over de finish rijdt met zijn fiets. Weer een aanslag, denk ik dan. O nee, een goal. Met het grootste gemak gaat mijn kwaliteitskrant er op zondag van uit dat iedereen geïnteresseerd is in elf zotten die achter een bal lopen om hem meteen weer weg te shotten. (Dat zijn de woorden van mijn grootmoeder. Ze had het geloof ik niet zo met sport.) Met de radio is het net hetzelfde. Wanneer ik mijn radiozender voor de meerwaardezoeker opzet, kan ik ervan uitgaan dat ik de muziek zal weten te smaken of dat de gesprekken me zullen interesseren. Behalve op zondag. De monotone stem van de voetbalcommentator pleegt zijn wekelijkse putsch op mijn radiozender. De muziek wordt navenant slechter. De meerwaardezoeker mag zijn meerwaarde elders gaan zoeken. ‘Ja, en?’, hoor ik je vragen. ‘Wat komt dat mens zaniken in mijn blad?’ Of misschien noemt u me wel een wijf en gebruikt u voor zaniken een ander woord dat ook met z begint en urineren betekent. Dat kan. Het vocabulaire van de voetballiefhebber is mij als meerwaardezoeker vreemd. Maar alle gekheid op een stokje. Wat kóm ik immers doen in uw blad? Dit is eenmalig, dat beloof ik u. Ik heb slechts één voorwaarde. Een aanbod dat u me niet kunt refuseren. Namelijk dit: geef mij mijn kwaliteitskrant en mijn radio voor de meerwaardezoeker terug. En ik blijf voortaan met al mijn meerwaarde weg uit uw blad. Wat denkt u, beste voetbalfan, hebben we een deal?

 

(Opdracht literaire creatie: schrijf een column voor een sportblad)

Pimpampoentje

2 reacties

Een pimpampoentje klimt langs een grassprietje omhoog, over het puntje, en weer omlaag. Daarna klimt hij over het volgende grassprietje omhoog, over het puntje, en weer omlaag. Zo kruipt het dier dat nochtans vleugels heeft langzaam door onze tuin. Wij liggen er op onze buik naar te kijken. Ik, met twee kleine kinderen tegen me aan. Met onze neuzen tegen het gras volgen we de bewegingen van het pimpampoentje op de voet. Ik geniet van hun kleine lijfjes tegen me aan en van hun enthousiasme over het pimpampoentje, waarvan hun vader straks zal zeggen dat het een lieveheersbeestje is. Terwijl ik daar lig, vraag ik me af waarom het pimpampoentje niet begrijpt dat hij ook tússen de grassprietjes kan lopen. Of waarom hij zijn vleugels niet uitslaat om erover heen te vliegen. Efficiënt is zijn manier van voortbewegen niet. Daar staat een pimpampoentje natuurlijk niet bij stil. Een kind ook niet trouwens. De enige die last heeft van zo’n inefficiënte gedachte die de schoonheid van dat moment verstoort, ben ik. Opgegroeid. Volwassen geworden. De zaken beoordelend op hoe efficiënt ze zijn. Ik. Het maakt me triest dat ik verleerd ben om naar een pimpampoentje te kijken zonder er de wetten van onze samenleving op toe te passen. De wetten waar ik het nota bene totaal niet mee eens ben. Zou mijn dochter van vier trots op me zijn als ze wist hoe haar moeder naar een pimpampoentje keek? Ben ik er trots op? Het pimpampoentje slaat zijn vleugels pas uit wanneer kleine kinderhandjes hem bedreigen. Voor hem zijn ze niet klein natuurlijk, die grijpgrage vingertjes. ‘Pas op, je duwt hem nog plat’, roep ik. Het pimpampoentje loopt zenuwachtig in rondjes op de vinger van mijn dochter en slaat dan toch zijn vleugels uit, probeert weg te vliegen, maar valt in het gras. ‘Waar is het pimpampoentje nu’, vraag ik. Mijn zoon springt op en gaat op zoek. Hij stapt rond met zijn schoenmaat 24. ‘Pas op, Thomasje’. Het zijn de poezeligste peutervoetjes die ik ooit zag, maar niet voor dat pimpampoentje. Een dreigende schaduw doemt boven het pimpampoentje op. Thomas zet een stap opzij. Zijn voetje landt pal naast het pimpampoentje. Razendsnel baant het opgejaagde diertje zich een weg over grassprietjes heen: naar boven, naar beneden. Naar boven. Naar beneden. Ik kijk ernaar. Mijn inefficiënte gedachten ebben weg, terwijl het pimpampoentje zijn weg inefficiënt vervolgt. Ik voel me zen.

Het is niet normaal dat werk en leven combineren een kwestie van geluk is …

1 reactie

Het is een publiek geheim dat ik nogal fan ben van een dertigurenweek. Ik schreef een opinie die op de website van het Nieuwsblad verscheen: http://www.nieuwsblad.be/cnt/dmf20170428_02856598

Antwerpse mensen die zin hebben om eens van gedachten te wisselen hierover, zijn van harte welkom op een info- en babbelavond die we op dinsdag 9 mei van 20 uur tot 23 uur organiseren in ’t Werkhuys in Borgerhout. Je hoeft geen Femmalid te zijn om te komen, maar geef ons aub wel een seintje als je erbij wil zijn. Meer info vind je op het Facebookevent of op de website van Femma.

Tot op de Grote Parade (7 mei) of tot op 9 mei?

 

Zonder smartphone ben ik een betere moeder

5 reacties

Ik ben bang om me te vervelen. Ik herinner me hoe vreselijk ik vakanties soms vond als kind. Ontiegelijke keren stond ik naast het bureau van mijn moeder te zeuren dat ik me VER-VEEL-DE! Vaak hoorde ze me niet. Ze was opgeslorpt door haar werk aan die lichtbak die haar computer was. Ze werkte in de living om bij ons te zijn, maar mentaal was ze niet beschikbaar. Ik verveelde me, en wat haatte ik dat: me vervelen. Ik wou dat ik me nooit meer moest vervelen.

Toen werd ik moeder. Moeder zijn, dat is verrijkend, vervullend, onvergelijkbaar, waardevol … en ongelooflijk strontvervelend. In de handleiding hadden ze vergeten te vermelden hoe tráág kinderen zijn. Het is saai en vervelend om een kind dat nog niet goed kan puzzelen te zien puzzelen. (‘Draai dat stukje dan toch om, kind!’) Het is saai en vervelend om op stap te gaan met een kind dat zich op een loopfiets of op een step nog trager voortbeweegt dan te voet op die kleine beentjes. Het is saai en vervelend om een kind sukkelend naar de glijbaan te zien klimmen. Het is saai en vervelend om een kind dingen te zien leren waarvan je vergeten bent dat je ze ooit zelf hebt moeten leren.

Ouder zijn vergt geduld, bergen geduld. Je moet bestand zijn tegen verveling. En ik ben dat niet. Gelukkig is er veel veranderd sinds ik klein was. Mijn droom is werkelijkheid geworden: ik hoef me niet meer te vervelen. Andere mensen – vermoedelijk jonge ouders – hebben iets uitgevonden dat je behoedt voor verveling. Het geeft licht, past in je handpalm en geeft toegang tot de hele wereld: de smartphone. Er is altijd wat te lezen. Er is altijd input. Zeker wanneer ik weinig geslapen heb, doet de voortdurende stroom aan indrukken de dag wat sneller vooruitgaan. Vervelen hoeft niet meer!

Ik kan nu lezen terwijl ik een kind duw op de schommel. Ik kan door Facebook scrollen, terwijl ik wacht tot een kind begrijpt dat hij zijn puzzelstukje moet omdraaien om het te doen passen. Ik volg het Twitterrelletje van de dag, terwijl ik de processie van Echternach loop naast een steppend kind. Ik kijk naar de perfecte Instagram-kinderen van andere ouders, terwijl die van mij al hun speelgoed over de grond uitstrooien. Nooit meer vervelen, hoera.

Maar is dat wel zo goed?

Vervelen is belangrijk voor een opgroeiend kind. Verveling stimuleert creativiteit. Verveling stimuleert spel. En dat geldt niet alleen voor kinderen. Verveling is goed voor ons. Alleen in verveling kom je terug naar de essentie. We vinden dat het leven te snel voorbij gaat, maar we scrollen onze tijd weg op dat kleine scherm. Ik zit dit jaar tien jaar op Facebook en negen jaar op Twitter. Ik wil niet weten hoeveel kostbare uren ik vergooid heb tijdens het scrollen door levens en meningen van een ander. En wat ik intussen gemist heb. Terwijl we naar het lichtbakje in onze handpalm staren, missen we kostbare ervaringen met de lichtpuntjes van ons leven.

Dit weekend had ik er genoeg van. Ik kreeg heel plots een degout van dat onding. Het waren mijn kinderen die me tot inzicht brachten. Mijn zoon trok aan mijn smartphonevrije hand en zei: ‘Uit. Weg. Mee pelen.’ Ik antwoordde hem dat ik nog snel dit wilde lezen en dat ik dan mee kwam spelen. ‘Nee. Mee pelen’, verhief hij zijn stem. Hij had volkomen gelijk.

Wat later wilde ik een artikel lezen met de titel: ‘Zet je smartphone op ouderslot‘. Hm, interessant, dacht ik. Moet ik lezen, dacht ik. Even inloggen, dacht ik. Waarom werkt die login nu niet, dacht ik.
– Mama, wil je Dikkie Dik voorlezen?
– Straks kindje, ik wil even dit lezen.
Opnieuw proberen, dacht ik. Grrrr, het werkt weer niet, dacht ik.
– Mama, lees nu Dikkie Dik voor!
En plots besefte ik waar ik mee bezig was. Ik legde de smartphone aan de kant en las Dikkie Dik voor. (Het volledige dubbeldikke voorleesboek, van cover tot cover. Saai hoor.)

Ik nam me voor om de rest van dat weekend te ‘telefominderen’. Ik ging niet voor de volledige digital detox – een mens moet klein beginnen – maar ik probeerde het lichtbakje wel zoveel mogelijk aan de kant te laten liggen. Het hielp natuurlijk dat ik genoeg geslapen had, zodat ik karakter had om aan de verleiding van het wereldwijde web te weerstaan. Na onderbroken nachten moet ik er zelfs niet aan denken. Dan zit ik gegarandeerd de hele ochtend als een zombie te scrollen in de zetel.

Maar dit weekend was ik wakker genoeg om er mentaal bij te blijven. Mijn zoon leerde steppen en ik liep me naast hem onnoemelijk te vervelen. Ik greep niet naar mijn jaszak, maar bestudeerde de blaadjes van de bomen, de vorm van de wolken en de kleine bloemetjes in het gras. Ik kleurde een prent van Dora. Ik zette Duploblokjes op elkaar. Ik las boekjes voor (oké, dat doe ik sowieso). Ik liet me verzorgen door mijn kinderen die kapster, dokter, schminkster en mijn mama waren. Niet zomaar even voor de vorm, maar een heel weekend lang. Ik leerde me vervelen. Het was onnoemelijk saai … en heerlijk.

’s Avonds bleek ik online niet veel te hebben gemist. Natuurlijk was er op Twitter het relletje van de dag geweest, en natuurlijk was er een enorm interessante discussie over opvoeding aan de gang op één of andere Facebook-mamagroep. Allemaal zaken die ook de nodige energie opslorpen. Wat had ik dus gemist? Niets. Helemaal-nougatbollen-niets. Integendeel, voor het eerst sinds lange tijd had ik op zondagavond nog bergen energie. Ik had ook de indruk – maar dat kan projectie zijn – dat ik gelukkigere kinderen had. Mijn conclusie van dit weekend: zonder smartphone ben ik een betere moeder.

 

(Opdracht literaire creatie: een lichtpuntje in sombere dagen)